فروش اطلاعات تخصصی پرورش سرخدار ، فروش طرح توجیهی پرورش سرخدار 09306131008

سُرخدار، زرنب یا سرو ترکستانی (نام علمی: Taxus baccata) نام گونه‌ای درخت سوزنی‌برگ است از تیره سرخداریان است.

این گونه را می‌توان میراث زنده و شاهکار جنگل‌های طبیعی شمال ایران دانست. از نظر تنوع زیستی و حفظ ذخائر ژنتیکی و بوم‌شناسی یکی از گونه‌های منحصربه‌فرد و مهم منطقه هیرکانی و باقی‌مانده از دوران سوم زمین‌شناسی است.

سرخدار، درخت بازمانده از عصر یخبندان

در حدود یازده هزار سال پیش، بعد از یخبندان دوره سوم، به علت پیشروی یخ ها بیشتر گونه های کمیاب جنگلی از بین رفتند و یا مساحت های کمی از آن ها باقی مانده است اما در این حادثه جنگل های ایران کمی خوش شانس بودند و بیشتر در امان ماندند و حفظ شدند.

توده هاي بسيار وسيعي ازسرخدار در دنيا از بين رفته است و امروزه كمترنقطه اي درجهان يافت مي شود كه سرخدار به صورت توده متراكم وخالص وجود داشته باشد اما درجنگل هاي شمال ازاين گونه در سطح ناچيز و به صورت نسبتا خالص باقي مانده است كه بايستي به عنوان يكي از منابع باارزش شديدا مورد توجه قرار گيرد.

اين گونه از آستارا تا گرگان به صورت پراكنده و گروه هاي كوچك و  توده هاي بزرگ خالص وجود دارد.

در بعضی نقاط جنگل های شمال مثل افراتخته، سیاه رودبار و علی آبادکتول به صورت انبوه و توده های خالص و در ارتفاع 1250 متر تا ارتفاع 1800 متر از سطح دریا دیده می شوند.

اهالی شمال کشور، این درخت زیبا را به علت سمی بودن برگ های آن، نامیمون دانسته و برای حفظ دام های خود، آن را از جنگل حذف می کنند. این درخت در گویش های محلی شمال ایران به نام های مختلفی معروف است که در گرگان و علی آباد به آن سرخدار، سرخه دار، سخدار و سرختال می گویند

سرخدار درختی است سوزنی برگ، سایه پسند و دارای پوست فلس‌دار. چوب درون آن به رنگ قرمز شاه بلوطی و برگ‌های آن دائمی و همیشه سبز است که در قسمت پایینی درخشان و براق است و نیاز به خاک مرطوب دارد. بلندی درخت به ۹ تا ۳۰ متر و قطر آن به ۳ متر می‌رسد. رشد آن بسیار کند و رویش ارتفاعی آن سالانه ۱۰ سانتیمتر است. میوه نوع ماده آن به رنگ قرمز و نوع نر آن برنگ زرد که هر دو غیر سمی است. بذر سرخدار توسط پرندگان از جمله قرقاول پخش می‌شود. سنجاب‌ها نیز به انتشار بذر سرخدار کمک می‌کنند.

مطالعات فسیل‌شناسی دیرینگی درختان سرخدار را بالغ بر ۱۹۰ میلیون سال می‌دانند. گفته می‌شود انسان‌های ماقبل تاریخ آن را می‌شناخته‌اند و از برگ آن نوعی ماده سمی تهیه و برای آلوده کردن نیزه‌هایشان استفاده می‌کردند. تصور می‌شود واژه Toxin به معنی زهر به این موضوع برمی گردد.

امروزه در فرانسه شرکتی وجود دارد که نهالستان‌های بزرگی از این گونه احداث کرده این شرکت وابسته به یک شرکت داروسازی است که در تولید ماده تاکسول دخالت دارد (ماده تاکسول این درخت در درمان برخی سرطان‌ها کاربرد دارد.) سه شرکت بزرگ دیگر در آمریکا تنها به کاشت نهال سرخدار اشتغال دارند. در هر شرکت میلیون‌ها نهال تولید می‌شود.

این گونه در جنگل‌های شمال از بلندی‌های افرا تخته علی آباد کتول– پونه‌آرام گرگان، دامنه جنگل های قلعه میران رامیان، جنگل نهارخوران گرگان تا جنگل‌های سوادکوه و در دره‌ها و پرتگاه‌های گیلان، مازندران و گرگان همراه با سایر گونه‌های جنگلی یافت می‌شود. دکتر جزیره‌ای در سال ۱۹۶۵ جامعه Fageto-Taxetum – سرخدار، همراه با راش، توسکا، افرا، شیردار، ممرز، ملچ و جل – را در جنگل‌های مازندران و گرگان مطالعه کرد.

جامعه دیگری به نام Evonymo Taxetum (آل اسبی و سرخدار) توسط دکتر مصدق در سال ۱۹۷۷ با گونه‌های بلوط، بلندمازو، افرا، جل، نمدار، خاس، تمشک، ممرز در جنگل‌های افراتخته در استان گلستان معرفی شده‌است.

نام‌های محلی آن در مازندران و گرگان «سرخدار، سرخه‌دار و سخدار» است. در علی‌آباد کتول «سوختال» در رودسر و آستارا «سیردار» نامیده می‌شود.

ارتفاعات استان گلستان و سپس شرق استان مازندران مهمترین ذخیره گاه های این گونه در ایران به حساب می آیند.

شرایط نگهداری از این درخت همیشه سبز :

نور: به طور کلی سرخدار درختی سایه دوست است که بهتر است در سایه یا نیمسایه قرار داشته باشد.
آبیاری: به آبیاری متوسط نیاز دارد.
خاک: خاک ماسه ای ، لومی، گچی یا شنی مرطوب و خوب زهکشی شده خاک مناسب میباشد.
دما: دمایی در حدود ۱۶ درجه مناسب است.

این درخت چوبی بسیار محکم دارد که از آن برای ساخت خانه های دو یا سه طبقه استفاده می شود.

کاربرد سرخدار در طب سنتی:
میوه عاری از دانه: اثر نرم کننده، رفع سرفه و ملین دارد و برای رفع سرفه های مزمن، سیاه سرفه، دفع سنگ کلیه استفاده میشود.
مصرف فرآورده های این گیاه جهت رفع رماتیسم، زردی، بازشدن قاعدگی، نرمی استخوان، اسکوربوت، صرع و دیفتری توصیه شده است.

تکثیر:

تکثیر گیاه از طریق کاشت بذر و قلمه زدن امکان پذیر است.

بذر گیاه در مرداد ماه می رسد.

جوانه زدن آن نامنظم و گاهی ۳-۲ سال طول می کشد.

بذور تیمار شده با استرس های دمایی به صورت یک ساعت گرما (۳۰ درجه سانتی گراد) و یک ساعت سرما (۵- درجه سانتی گراد) به مدت ۲۴ ساعت موجب افزایش درصد جوانه زنی می شود.

وزن هزار دانه بذر خالص آن ۵۰ گرم است.

معمولاً نهال های به دست آمده از بذر را ۳-۲ سال در خزانه نگاه می دارند و سپس به زمین اصلی منتقل می کنند.

تعویض گلدان: اون عزیزانی که این گل رو توی گلدون کاشتن و توی تراس نگهداری میکنند باید هر سه یا ۴ سال یبار توی بهار خاکش رو عوض کنند تاکید میکنم توی بهار خاکش رو عوض کنید تا گیاهتون آسیب نبینه.گیاه ریشه های فیبری و سطحی داره و برای رشد بهتر گیاه دوست داره جاش تنگ باشه.

هرس :  این گیاه کمی کند رشد هستش شاید تو سال ۳۰ سانت بیشتر رشد نکنه، و به خاطر سبز و خشن و پرپشت بودن میتونه هر سطحی از هرس رو تحمل کنه ولی یادتون باشه نه تو هر فصلی! باید هرس کردنش توی آخر تابستون یا اوایل پاییز انجام بشه تا خطر سوختگی افتاب به حداقل برسه و یادتون باشه هرس توی تابستون باعث کاهش چشمگیر رشد درخت و درختچه ها میشه بنابراین توی تابستون هرسش نکنید مگراینگه هدفتون ساخت بونسای باشه.یا حتی یکی از بهترین گزینه ها برای ایجاد پرچین هستش البته هزینه ی بالاش کمی محدودیت ایجاد میکنه.

کود دهی: توی هوای خنک بهار و پاییز دوهفته یبار و توی تابستون ماهی یبار و توی زمستون هم اصلا نباید کود بدید.

آفات و بیماری ها:

بیشترین دلیل مرگ و میر در این گیاه آبیاری زیاد و خیس موندن خاک هستش.شما روی سطح خاک رو میبینید فکر میکنی خاک خشکه و باید آب بدی در صورتی که زیر سطح خاک هنوز خیسه و این گیاه به خفگی ریشه حساس هستش. همین عامل باعث بروز قارچ فیتوفترا میشه! که درمانش اینه که بزارید خاک خشک بشه و برگ های خشک رو بکنید و سم قارچکش استفاده کنید.

مشکل دیگه ی این گیاه قارچیه به نام کریپتوکالین ، که باعث خشکی و به سرخی زدن برگ گیاه میشه و به مرور اون رو از بین میبره.که اونم باید باز با قارچکش سمپاشی بشه.

آفت هم یه سری سوسک برگ خوار هستند و همینطور آفت سپردار که باید هر دو رو با سموم شیمیایی مثه کونفیدور یا متاسیستوکس سمپاشی کنید.

هشدار: همانطور که ذکر شد برگ و دانه این گیاه به شدت سمی است.
علائم مسمومیت سرخدار به شرح زیر می باشد:
تسریع ضربان قلب، لرزش عضلانی، تشنج، اختلال گردش خون، نارسائی قلبی.
با این حال ممکن است پس از مسمومیت هیچ علائمی مشاهده نشود.